Sprawozdanie z III Międzynarodowego Forum Dialogu Kultur Pieniężno, 21-28 sierpnia 2006 r.






Dzień I
Pierwszego dnia, a więc w poniedziałek wieczorem, gdy już wszyscy zapowiedziani uczestnicy III MFDK dotarli do Misyjnego Seminarium Księży Werbistów w Pieniężnie miało miejsce krótkie wprowadzenie w czekający wszystkich zainteresowanych tygodniowy program bliższego poznawania Afryki, choć nie tylko.
Po przedstawieniu przez Prezesa KNAK-u zakresu czekających uczestników forum warsztatów, następnym punktem wieczornego spotkania było krótkie zapoznanie, każdy z uczestników w kilku słowach przedstawił się, określając skąd pochodzi i co obecnie studiuje.
Wszyscy po prezentacji udali się do kawiarenki studenckiej na drobny poczęstunek, w trakcie którego w rozluźnionej atmosferze każdy mógł się podzielić wrażeniami z fascynacji Afryką, zainteresowaniami antropologicznymi
.


Dzień II
Drugi dzień forum, a pierwszy oparty o wykłady z afrykanistyki poświęcony był w szczególności muzyce. Po porannej Mszy św. i śniadaniu przybyli goście zostali zapoznani z historią zarówno Zgromadzenia Księży Werbistów jak również z historią i dostępnymi zakamarkami Domu św. Wojciecha w Pieniężnie.
            Pierwszy wykład tzw. wprowadzający to wstępne przygotowanie i wskazanie wybranego przez prowadzących sposobu nauki języka. Po wprowadzeniu nastąpił podział uczestników na trzy grupy. Każda z grup „na gorąco” wzięła się do roboty, a więc do tworzenia i nauki pierwszego postawionego przed nimi dialogu. I tak do obiadu.
            Przewidziany na popołudnie odpoczynek i relaks został nieco zmodyfikowany ze względu na ostatni dzień jednej z wystaw w naszym seminaryjnym muzeum. Przyjezdni goście mogliw trakcie zwiedzania muzeum zapoznać się z blisko 12 000 przywiezionymi przez misjonarzy werbistów zbiorami z Azji, Oceanii, Afryki oraz Ameryki Łacińskiej. Spore zainteresowanie wzbudziła ponad to wystawa zdjęć „Kresy” i ekspozycja ukazująca życie i pracę misyjną o. Mariana Żelazka (1918-2006) w Indiach.
            Popołudniowy program obejmował pierwszy tematyczny referat. Prelegentem był frt. Jacek Olszewski, a temat jego wystąpienia to „Tworzenie relacji międzykulturowych”.
I trzeba wyraźnie przyznać, że przedstawiony przez niego materiał wzbudził w uczestnikach forum duże zainteresowanie, albowiem spotkał się z wielką ilością pytań w czasie przeznaczonym na podsumowującą dyskusję. Referat Jacka wywarł duże wrażenie na zgromadzonych słuchaczach.
            Po bogatej w sporą ilość pytań dyskusji odnośnie wystąpienia Jacka Olszewskiego, drugi referat pt. Świat muzyki afrykańskiej zaprezentował opiekun KNAK- u o. Jacek Jan Pawlik.
W swojej prezentacji słowno- wizualnej (wspaniałe zdjęcia, tekst oraz muzyka puszczone przez rzutnik) skupił się głównie na ukazaniu bogactwa muzyki afrykańskiej w oparciu o tradycyjne bębny tak różnorodne w wielu rejonach tego olbrzymiego kontynentu. I także to wystąpienie wywołało na uczestnikach „piorunujące”, „energiczne” dzięki dawce muzyki wrażenie.
           Wieczorny program otworzył kolejny już referat pt. Komunikacja niewerbalna, a jego autorem była Luiza Kabelis. Po zakończeniu referatu wykładowcy języka ewe na krótko powrócili do rannych zajęć, aby poprzez ewaluację móc określić podejście uczestników do nauki. Po ewaluacji wszyscy zgromadzeni oddali się frajdzie wspólnej zabawy w kalambury.
Program dnia zakończył się więc miło i wesoło.
Dzień III
Po porannej Mszy św., śniadaniu i kawie uczestnikom warsztatów znów przyszło zmierzyć się w zajęciach dopołudniowych tym razem z drugim już dialogiem w języku ewe.
Wspólna praca w podzielonych grupach zaczęła się wymiernie krystalizować.
Po południu kolejnym referatem „Znaczenie i symbolika tańca afrykańskiego” ubogacił uczestników III MFDK o. Jacek Jan Pawlik. Prelegent spotkał się po odczycie już w czasie przeznaczonym na dyskusję z wieloma wnikliwymi pytaniami zainteresowanych osób.
Dzień trzeci tzw. dzień tańca w wieczornym programie połączonym z tradycyjną już ewaluacją porannego materiału i wystąpieniem ze wspaniałym referatem pt. „Taniec afrykański oczyma Europejczyka” jednej z uczestniczek III MFDK Malwiny Kingi Bakalarskiej z Warszawy zakończył się wspólną zabawą przy nauce ciekawych tańców afrykańskich prowadzonej przez Kongijczyka, Matondo Munzadi.
Dzień IV
           Dzień czwarty przeznaczony był na wycieczkę antropologiczno- historyczno- religijno- krajoznawczą po wschodniej Warmii.
           Jako pierwszy punkt zwiedzania obrany został Lidzbark Warmiński. W Lidzbarku mogliśmy zapoznać się ze wspaniałym kościołem w centrum miasta (pochodzącym z okresu XIV-XVIII w. i sąsiadującą z nim siedzibą 31 biskupów warmińskich (zamek biskupi) rezydujących tu w latach 1350- 1795. Ostatnim bastionem zwiedzania Lidzbarka W. była miejska biblioteka.
           Kolejnym przystankiem wycieczki było Sanktuarium Niepokalanej Matki Pokoju w Stoczku Klasztornym, miejsce blisko rocznego więzienia przez władze komunistyczne Prymasa Tysiąclecia – Stefana Wyszyńskiego w latach 1953- 1954. Tamtejszy zespół klasztorny (obecnie Księży Marianów) pochodzi z przełomu XVII- XVIII w.
           Ze Stoczka Klasztornego uczestnicy III MFDK udali się do Reszla, aby tam zwiedzić kolejny pochodzący z okresu XIV- XVI w. zamek biskupów warmińskich. Po krótkim rekonesansie gotyckim mostem i piękną ścieżką dydaktyczną w parku uczestnicy wycieczki mogli podziwiać wspaniałą panoramę Reszla i okolic z 50 m wieży miejskiego kościoła (XIV-XVI w.)
            Ostatnim punktem wycieczki było pochodzące z XIV w. sanktuarium maryjne w Świętej Lipce. Dzięki uprzejmości opiekunów sanktuarium – Księżom Jezuitom uczestnicy poznali całą historię tego pątniczego miejsca.
            Do Pieniężna uczestnicy wrócili już w porze wieczornej, aby poświęcić jeszcze trochę czasu na spotkaniu przy ognisku.

Dzień V
            Poranna Msza św. i śniadanie z szybką kawą, aby móc ponownie zmierzyć się z trzecim już dialogiem i nauką języka ewe. Tradycyjnie zajęcia w wyznaczonych grupach językowych pozwoliły na sumienne zaangażowanie w naukę trudnego języka afrykańskiego. Po obiedzie czas wolny na naukę, powtórzenia, spacer. Popołudniowy referat pt. Afrykańskie zmagania z chorobą i nieszczęściem, to owoc długiej i wnikliwej pracy i o. Jacka Jana Pawlika w arkana wierzeń jednego z togijskich ludów, mianowicie Bassar z zachodniej części kraju. Referat wzbogacony był o prezentację zdjęć etnograficznych.
            Drugi, wieczorny referat dotyczył Obrzędów przejścia. Prelegent frt. Krzysztof Kołodyński starał się wyczerpująco przedstawić ten jakże znaczący element antropologiczny w oparciu o wierzenia i rytuały ludu Betsimisaraka zamieszkującego Madagaskar.
Szczególnie opis powtórnego pogrzebu zmarłego członka społeczności jednej wioski, który odbywa się po dwóch latach po śmierci wzbudził w słuchaczach uwagę i spore zainteresowanie.
            Wieczorne spotkanie wieńczył pokaz etnograficznego filmu pt. Rytuały przejścia. Trwający trzy kwadranse film to obraz towarzyszących człowiekowi od chwili poczęcia etapów jego ziemskiej egzystencji, aż po tragiczną dla wielu starość i śmierć.
Dzień VI
            Szósty z kolei dzień poznawania przez uczestników III MFDK Afryki nosił nazwę „Dzień święta”. Po porannej Mszy św., śniadaniu i kawie ponownie przyszedł czas na zmaganie się z czwartym, ostatnim już dialogiem i tłumaczeniu go na język ewe. Zanim to jednak nastąpiło kurs języka został poprzedzony ciekawym wystąpieniem o. Jacka Jana Pawlika na temat języków afrykańskich. Starał się on szczegółowo nakreślić zgromadzonym zarys występowania i trudności w nauce olbrzymich grup językowych w Afryce, szczególnie wskazując na te języki z Afryki Zachodniej.
           Po południu kolejny z przygotowanych referatów zaprezentowała Malwina Kinga Bakalarska z Warszawy. Temat jej wystąpienia dotyczył „Organizacje zajmujące się Afryką na terenie Warszawy i okolic”. Jej wystąpienie spotkało się w wieloma pytaniami w czasie dyskusyjnym.
           Kolejnym punktem sobotniego popołudnia była projekcja filmu przedstawiającego koncert oraz  warsztaty zespołu „Motema Africa”, a po nich krótki film misyjny o Togo.
            Wieczorem po kolacji Łukasz Herkt w przygotowanym wcześniej z Heribertusem Wea referacie ukazał zgromadzonym „Zmagania obcokrajowców w Polsce”. Szczególne wrażenie wywarł na uczestnikach film montażowy z przeprowadzonymi wywiadami z obcokrajowcami odnośnie plusów i minusów pobytu w Polsce i kontaktów z Polakami.
            Wieczorny program zakończył „Wieczorek indyjski” przygotowany przez Antoniego Erragudi i George’a Fernandesa. Zaskakująco i ciekawie ukazali oni Indie- swój rodzinny kraj. Na koniec uczestnicy mogli nauczyć się kilku tańców indyjskich i w miłych nastrojach udali się na spoczynek.
Dzień VII
           Dzień Pański, a więc Niedzielę uczestnicy forum pragnęli przeżyć jak na to przystało odświętnie. Dzień ten pozwolił gościom z zewnątrz niemal maksymalnie dostosować się do niedzielnego harmonogramu seminaryjnego. Po porannych laudesach, śniadaniu i kawie uczestniczyliśmy w Mszy św. o godzinie 10-tej. Tradycyjny południowy obiad i rekreacyjny poobiedni spacerek stanowiły przygotowanie do popołudniowego spotkania z misjonarzem, którym był o. Mirosław Wołodko pracujący przeszło dekadę w Togo. Przedstawił on wszystkim zgromadzonym obecną sytuację zarówno misji, jak również sytuację zwykłego mieszkańca tego małego państwa położonego w Afryce Zachodniej. Spotkanie ubogaciły filmy etnograficzne z Togo. Po spotkaniu uczestnicy spotkali się na podwieczorku w kawiarence studenckiej, przygotowując się do zabawy w prezentację znanych przysłów z różnych części świata.
Wieczorem po kolacji miało miejsce spotkanie pożegnalne w kawiarence studenckiej na którym każdy z uczestników mógł się podzielić wrażeniami minionego tygodnia. Ogólnie celem spotkania było podsumowanie forum jak również ewaluacja. Wśród własnych spostrzeżeń uczestników forum często przewijało się pragnienie Mszy św. wspólnotowej ubogaconej o ryty afrykańskie, a także to, że w przyszłości bardziej powinno się położyć nacisk na formę ściśle warsztatową forum.
           Prezes KNAK-u Firmin Kossi Azalekor podziękował każdemu za całokształt udanego przebiegu III MFDK.
            Opiekun KNAK-u o. Jacek Jan Pawlik SVD zgłosił chęć, aby na kolejnym czwartym już z kolei MFDK program oprzeć o teatr, taniec i skecze.
Dzień VIII
Ostatni dzień III MFDK to zarazem dzień rozjazdów przybyłych w celu bliższego poznania Afryki i nauki języka ewe gości z wielu zakątków Polski.
Po porannej Mszy św. i śniadaniu przybyli uczestnicy wyruszyli w powrotną drogę.
Michał Radomski